Een sabbatical nemen. Een grote droom voor een cliënt van Ferenc. Welke rechten heeft een werknemer op het nemen van een sabbatical en wat komt hierbij kijken? In deze case neemt Ferenc Welten je mee in de “reis” van zijn client om binnen zijn huidige contract achter zijn droom aan te gaan.
Van wens naar uitvoering
Eerder dit jaar kreeg ik een vraag voorgelegd of ik kon adviseren over een werknemer die een sabbatical wilde nemen om een wereldreis van een paar maanden te gaan maken. De wens van de werknemer voor een sabbatical was al langer bekend bij de werkgever en een aantal maanden geleden had de werknemer dit met de werkgever besproken en per e-mail aan de werkgever een verzoek gedaan: de werknemer zou vijf maanden vrij nemen en gedurende die periode iedere week twee uur werken om contact te houden. De aard van de werkzaamheden maakte dat mogelijk. De werkgever had op het verzoek niet gereageerd, noch positief, noch negatief.
Toen de wereldreis dichterbij kwam en de werknemer al veel voorbereidingen had getroffen (visa, tickets, etc.), leek de werkgever koudwatervrees te krijgen en hij wenste geen medewerking aan de wens van de werknemer te geven. Een conflict dreigde.
De werknemer vroeg mij hem te adviseren. Hij meende immers al afspraken te hebben gemaakt. Bovendien verkeerde hij in de veronderstelling dat een werknemer in Nederland recht heeft op een sabbatical.
Wat is een sabbatical?
Een sabbatical is een langdurige periode van verlof die wordt opgenomen door een werknemer. De werknemer onderbreekt dan zijn normale werkverplichtingen voor een bepaalde periode, vaak variërend van enkele weken tot enkele maanden of zelfs een heel jaar. De doelen van een werknemer kunnen verschillend zijn zoals bijv. zich richten op persoonlijke groei, reizen, studeren, het nastreven van een passie of het doen van vrijwilligerswerk.
Is een sabbatical een wettelijk recht?
Nee, anders dan in een aantal andere landen in de wereld, kent Nederland voor werknemers geen wettelijk recht op een sabbatical verlof. Wel kunnen in CAO’s of arbeidsvoorwaardenregelingen afspraken zijn gemaakt om gedurende een langere periode betaald of onbetaald verlof op te nemen.
Indien geen CAO of arbeidsvoorwaardenregeling geldt (en dat was hier het geval), hangt het ervan af of de werknemer met de werkgever individuele afspraken kan maken om een sabbatical op te nemen.
Wat nu? Een conflict dreigde…
De werknemer zat, vanzelfsprekend, niet op een conflict te wachten, maar wilde om hem moverende redenen wel graag op wereldreis gaan. Ik heb hem toen gewezen op de Wet Flexibel Werken. Wellicht niet een gebruikelijke optie in dit kader, maar wel het proberen waard, zo meende ik. Op grond van deze wet kunnen werknemers een verzoek indienen om hun arbeidsduur te verminderen of te vermeerderen, de werktijden en/of de werklocatie aan te passen.
Hoe werkt het?
De werknemer moet op voorhand aan een aantal voorwaarden voldoen, zoals bijv. tenminste 26 weken in dienst zijn en het laatste jaar voorafgaand aan het verzoek geen verzoek te hebben ingediend.
Een werknemer dient ten minste twee maanden voor de gewenste ingangsdatum een schriftelijk verzoek in bij de werkgever waarin hij of zij aangeeft welke aanpassing in arbeidsduur, werktijden of werklocatie hij wenst. Het verzoek moet specifiek zijn en informatie bevatten over de gewenste verandering en de datum waarop de verandering zou moeten ingaan (en eventueel eindigt).
De werkgever is verplicht om met de werknemer te overleggen en moet binnen een maand schriftelijk reageren op het verzoek.
Bij afwijzing of afwijking van het verzoek moet de werkgever schriftelijk de redenen opgeven. Een verzoek tot aanpassing van de arbeidsduur of werktijd moet door de werkgever worden ingewilligd, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich daartegen verzetten. Voor een afwijzing van een verzoek voor aanpassing van de arbeidsplaats volstaat op dit moment dat het verzoek wordt overwogen; er zijn nog geen zwaarwegende redenen nodig om deze af te wijzen (het wetsvoorstel ‘werken waar je wilt’ is nog niet aangenomen).
Het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ is een initiatiefwetsvoorstel van Tweede Kamerleden Van Weyenberg en Maatoug. Met dit voorstel wordt een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats op eenzelfde manier behandeld als een verzoek om aanpassing van de werktijd of arbeidsduur. De arbeidsplaats heeft voor zover betrekking op het woonadres van de werknemer of een voor de arbeid passende arbeidsplaats van waaruit gebruikelijk ten behoeve van de werkgever werkzaamheden worden verricht. Het wetsvoorstel ligt bij de Eerste Kamer. Wilt u meer weten over dit wetsvoorstel, klik dan hier.
Niet of te laat reageren is geen optie voor de werkgever, want dan moet de arbeidsomvang, de werktijden en/of de werkplaats worden aangepast conform het verzoek van de werknemer.
In dit laatste zit ‘m de crux en daarvoor waarschuw ik mijn werkgevers-cliënten ook altijd als ik dit onderwerp met ze bespreek: in dit geval was schriftelijk een verzoek gedaan door de werknemer en bleef de reactie van de werkgever uit.
Hoe is het afgelopen?
Een beroep op deze mogelijkheid in de wet had ook onherroepelijk tot een conflict kunnen leiden. Zover is het gelukkig niet gekomen. De werkgever en de werknemer zijn in overleg getreden over een andere oplossing, waarin beiden zich konden vinden.
Juridisch gezien was het interessant geweest deze strijd aan te gaan, maar dat partijen gezamenlijk komen buiten rechte tot een oplossing komen, staat voorop.
Ik ben benieuwd naar de verhalen van de werknemer over zijn wereldreis. Een koffieafspraak staat al gepland.
Nieuwsbrief
Altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en trends met onze nieuwsbrief.
Aanmelden
Contact